رخداد پلاسکو ; دانشگاهی فارغ از دانشجو1
<a href="https://www.akhbarmohandesi.ir/category/test-engineering-council/test-engineering-council-news/">آزمون نظام مهندسی</a>
به نقل از اداره نظام مهندسی ساختمان همدان حادثه‌ای که صبح روز پنجشنبه سی ام دی نودو پنج ( نوزدهم ژانویه ۲۰۱۷ ) در چهارراه استانبول بنا شده در راس تهران اتفاق افتاد . رخداد پلاسکو دانشگاهی سوای دانش جو
اداره نظام مهندسی ساختمان همدان
رخداد پلاسکو دانشگاهی فارغ از دانش جو
بدنبال وقوع این آتشسوزی ساختمان پلاسکو کاملا فرو ریخت . ساختمان پلاسکو در حالی پس از ۳٫۵ ساعت سوختن , فروریخت که تعداد بخش اعظمی مأمور آتش‌نشانی درحال مهار آتشسوزی , در بیرون و باطن ساختمان بودند و عده‌ای از آن ها زیر آوارِ ناشی از فروریختن ساختمان ماندند .
بنابر گزارش اورژانس تهران , آخرین آمار اعلامی از تعداد مصدومین این اتفاق دویست و سی و پنج نفر بوده است . صدوهشتاد نفر از مصدومین بصورت سرپایی زیر معالجه قرار گرفتند و پنجاه وپنج نفر دیگر نیز به بیمارستان منتقل شدند ; که یک نفر از آنان دار فانی را وداع گفت و ۲ نفر هنوز بستری است . پنجاه ودو نفر نیز پس از بستری در بیمارستان و دریافت سرویس ها ضروری , ترخیص شدند .
در این ساختمان پلاسکو هزار و دویست واحد در وجود داشت که طبق آمارها پانصد و شصت واحد از آن فعال بودند . طبق برآورد صورت گرفته , پانزده هزار میلیارد ریال ضرر و زیان به این واحدها وارداتی شده‌است و ۳ هزار مستخدم نیز بیکار شده‌اند .
اگر‌چه طی حکمی از سوی ریاست متشخص جمهور در تاریخ ۹ بهمن ماه ۹۵و تعیین هیأت کارشناسی گزارش ملی این واقعه زیر عناوین :
استدلال و عوارض وقوع حریق سوزی و فروریختن ساختمان
طریق مدیدیت محیطی اتفاق
کیفیت هماهنگی دستگاههای مسئول در مدیریت معضل
راههای پیش گیری از تکرار آن
اصلاحات ساختاری مدیریتی اضطراری
مورد بررسی قرار گرفته وگزارش تخصصی آن نشر داده شده شده‌است و قضیه ظاهرا پایان یافته است , لیکن نیز چنان اتفاق پلاسکو حساس است به این دلیل که این اتفاق مثال ای از حادثه ها گوناگون مشابهی است که در آینده نچندان بدور شاهد آن‌ها خواهیم بود .
واقعه پلاسکو نیز چنان حیاتی است زیرا هنوز به اعتقاد همگان و به ویژه مدیران دستگاهها ننشسته است . تا بیدار شوند و برای اتفاق ای بزرگ خیس بعدی مهیا گردند .
رخداد پلاسکو کلیدی است که بخود بیاییم و بفهمیم که چه طور شرائط زندگی شهری را با آسوده انگاریهای مدیریتی تبدیل به تکرار حوادثی این چنینی نموده ایم؟
همانگونه که اعضای با شخصیت هیأت کارشناسی نیز به این نتیجه رسیده اند که رخداد پلاسکو بلحاظ حقوقی , مهندسی و فنی , اجتماعی , فرهنگی و رسانه ای , مدیریت ریسک و بیمه مدیریت چالش دارای بعدها پیچیده و درهم تنیده ای است . که میتواند مسئله دهها و صدها مطالعه قرارگیرد . و به صراحت قید شده که فروریزی پلاسکو نمادی از کلیه نا عمل آمدیها , قصورها و کاستیهایی است که بمدت چندین ده سال بریک دیگرانباشته گردیده اند و ولی سهل و آسان انگاری سنتی در تفسیر و اجرای ضابطه و رویه شده آن این واقعه را تسهیل داده است .
لذا بررسی رخداد پلاسکو از مهمترین موضوعاتی است که علاوه بر جامعه مهندسی کارشناسین و حقوقدانان نبایستی از آن غافل شوند و حتمی است تا از زوایایی گوناگون مورد تحلیل قرار گرفته و دراین ره گذر چالشهای مشهود و خلائ های قانونی شناسایی و در امر فعالیت ضابطه گذار قرار گیرد ; بهمین خاطر در مقاله پیش رو , نقش و مسئولیت اشخاصی حقیقی و حقوقی که طبق ضابطه در این مراحل دارای مسئولیت بوده اند , مورد بررسی قرار میگیرد .
۱ ) مسئولیت شهرداری
بدون شک شهرداری بعنوان متولی اداره کارها شهر , مکلف برفع خطر از ساختمان پلاسکو بوده البته آن چه محل اختلاف شده , این نکته است که به یقین برخی , شهرداری با بیان اخطاریه‌‌های مختلف , مالکان را متوجه خطر نموده است , لذا وظیفه‌ی خویش را بطور بی نقص انجام داده و مرتکب تقصیری نشده تا بتوان اورا مسئول آشنایی . این درحالی است که ضابطه گذار اختیاراتی بالاتر ازاین به شهرداری ها داده است بموجب بند چهارده ماده پنجاه و پنج ضابطه شهرداری مکلف به اتخاذ تدابیر مؤثر و اقدامات اضطراری برای محافظت شهر و نیز چنین رفع خطر از بناها و دیوارهای خطرناک بنا شده در معابر و اماکن عمومی است . وفق تبصره این ماده قانونی چنان چه امر شهرداری در مهلت معین بموقع اجرا گذارده نشود , شهرداری راساً مبادرت برفع خطر یا مزاحمت خواهد نمود و هزینه‌ی مصروف را به طولانی تر ی صدی پانزده , ضرر و زیان از سوی دریافت خواهد کرد و قوانین فوق دربرگیرنده تمام اماکن عمومی نظیر … پاساژها و امثال آنکه محل رفت‌و‌آمد مراجعه‌ی عمومی است نیز میباشد . »
مراعات میگردد صدوراخطار , قسمتی از اقدامات اولیه شهرداری بود و مسئولیت را ساقط نمیکند و ضرورتا باید رفع خطر از طریق بازسازی سازه , تخلیه و امثال آن انجام میشده و در آخر مقنن این اختیار را بشهرداری داده تا بابت هزینه‌‌های پرداختی و درصدی جریمه , حق بازگشت به مالکان را داشته باشد .
شبیه این مسئولیت در ماده‌ی هشتادو پنج ضابطه شهرداری نیز آمده که : «شهرداری میتواند برای تخریب یا تصحیح سقف بازارها و دالانهای عمومی و خصوصی و ساختمانهایی که محل درستی عمومی تشخیص دهد پس از موافقت انجمن شهر و جلب حیث اداره‌ی بهداری هر محل وفق تبصره دوم از ماده‌ی یازده ضابطه توسعه‌ی معابر مبادرت نماید . »
قضیه دیگری مسئله تغییر کاربری در واحدهای تجاری این ساختمان به صورت گسترده و بی رویه است . ساختمان پلاسکو قطعاً در محاسبات اولیه مقرر نبوده تا طبقه ۱۷ آن بعنوان کارگاه تولیدی استفاده گردد . حداکثر کاربری آن دفترها تجاری و یا فروش تولیدات است . کارگاه تولیدی تعریف خاص خویش را داراست . چرا باید اذن داده شود کاربریهای غیرقانونی در این ساختمان و دیگر ساختمانهای شبیه مورد استفاده قرار گیرد؟ امروزه خیلی از واحدهای اداری و تجاری و بانکها در ساختمانهای مسکونی قرار گرفته‌اند . مساله ایمنی برای هرمورد از این کاربریها دارای درجات متعدد است . حالا در سراسر سرزمین خصوصاً کلان شهرهای ما صدها شبیه این وضعیت موجود است واقدام اثر گذاری برای تصحیح آن صورت نگرفته , بلکه چشم به راه وقوع واقعه میباشند .
لذا الزامی ست تا در هنگام تعیین ممیزی دلایل هر ساله بوسیله شهرداریها این موردها مورد در دست گرفتن و بازبینی قرار گیرند .
۲ ) مسئولیت شورای اسلامی شهر
ارگان مذکور علاوه بر ارزیابی بر فعالیت کرد شهرداری که وظیفه ذاتی آن است . بموجب بند نوزده ماده‌ی هفتادو یک ضابطه تشکیل شوراهای شهر و ده , وظیفه‌ی بررسی بر کارها اماکن عمومی و به چنگ آوردن تدابیر احتیاطی برای جلوگیری از خطر آتشسوزی و امثال آنرا نیز بعهده داراست .
۳ ) مسئولیت مدیرهای ساختمان و آشنایی با قوانین و ضوابط سوئیت نشینی
شاید بسیاری از مردمان نمیدانند که چهل و هشت سال پیش قانونی حال و روز شده‌است که انگیزه آن تضمین وقار و تنظیم رابطه ها ساکنان آپارتمانها و مجتمعهای مسکونی , تجاری و اداری است . این ضابطه , « ضابطه تملک آپارتمانها » اسم داراست که در اسفندماه سال چهل وسه بتصویب رسیده و در اردی فردوس ماه سال چهل و هفت نیز « آیین طومار ی اجرایی » آن تصویب و بیان شوید . این ضابطه و آیین طومار ی اجرایی آن تا به امروز چندین بارهم مورد بازنگری و تصحیح قرار گرفته اند « ق . ت . آ » و آییننامه ی اجرایی آن مقرراتی را بیان میکنند که فهمیدن آن برای کلیه کسانیکه در مجتمعهای مسکونی بومی میباشند یا قصد دارا‌هستند در چنین مکانهایی زندگی نمایند , ضروری و ضروری است . از زمان تصویب این قوانین تا به امروز همواره ۲ گونه های بزرگ وجود داشته است ;
ابتدا ناشناس ماندن ضابطه ; حتی برای ساکنین مجتمعهای مسکونی
دوم , بی توجهی و عدم اجرای مفاد ضابطه چه برای آنهایی که آنرا میشناسند و چه برای بقیه که نمیشناسند .
با وجود این , مشکلات و مساله سوئیت نشینی را نباید فقط منحصربه‌فرد به این ضابطه دانست ; زیرا متأسفانه آگاهی عوام مردم نسبت به بیش خیس قوانین کم است و حتی بدتر از آن این است که بسیاری نمیدانند , جهل بقانون رافع مسئولیت نیست ; لذا واجب است آگاهیهای خویش را افزایش دهیم ; زیرا شاید عدم آگاهی از قوانین برای ما دردسر ایجاد کند , ضمن اینکه در هیچ محکمه ای پذیرفته شده نیست .
مدیرهای ساختمان بر طبق ماده چهارده ضابطه تملک آپارتمانها و ماده بیست آییننامه اجرایی این ضابطه موظف می باشند تمام سازه را بعنوان یک واحد مقابل آتشسوزی بیمه نمایند و سهم هر یک از مالکین را به تناسب مرحله زیر بنای اختصاصی آن‌ها تعیین و از شرکا گرفته و به بیمه‌‌گر پراخت نمایند و در صورت عدم مبادرت و پیدایش آتشسوزی , آنان مسئول جبران ضرر و زیان وارده می باشند . همان طور که مراعات می‌شود , تخطی مدیران ساختمان از وظیفه‌ی مذکور , اثرگذار در وقوع رخداد است .<iframe src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d3126.6807791454203!2d47.67706561553423!3d38.402629383560175!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x401842da23955c23%3A0x3944b889f2b45f1c!2z2b7Yp9uM2q_Yp9mHINiu2KjYsduMINiq2K3ZhNuM2YTbjCDZhti42KfZhSDZhdmH2YbYr9iz24w!5e0!3m2!1sen!2sir!4v1503767332908" width="600" height="450" frameborder="0" style="border:0" allowfullscreen></iframe>