در این مقاله سعی داریم در مورد روش های مراقبت از چرم نبوک و جیر صحبت کنیم تا در پایان این مطلب بتوانید شیوه های مراقبت از چرم نبوک و جیر را به خوبی فرا بگیرید.
در مقالههای «آشنایی با انواع چرم طبیعی و چرم مصنوعی و راههای شناخت آن ها از یکدیگر» و «آیا انواع چرم نبوک، اشبالت و جیر یکسان‌اند؟» به صورت مختصر توضیح دادیم که پوست بدن حیوانات دارای لایههای مختلفی است و پس از به کار گیری روشهای گوناگون دباغی به صورت چرم طبیعی، چرم فول گرین، چرم تاپ گرین یا جیر و نبوک عرضه می شود. این چرم ها برای دوخت انواع پوشاک، کیف چرم طبیعی از قبیل کیف دستی، کیف پول، کیف اداری ، کیف دوشی و مدل های مختلف اکسسوری چرم به کار می روند
چرمها با توجه به نوع پرداخت نهایی هم طبقه بندی شده و هر یک متناسب با جنس و استایل محصول مورد نظر، استفاده می شوند. چرم پرداخت نشده دارای ظاهری کاملاً طبیعی بوده و انعطاف پذیر و نرم است. این چرم در صورت لزوم، با مواد مخصوصی رنگ میشود. این رنگها در تار و پود چرم نفوذ می کند اما شکل ظاهری چرم محفوظ میماند.
از طرف دیگر، چرم پرداخت شده دارای ظاهری منسجمتر بوده و ویژگیهای طبیعی آن کمتر مشهود است. این چرم، بادوامتر از چرم پرداخت نشده بوده و با مواد گوناگونی پوشیده میشود. چرم پرداخت شده میتواند با انوع پاک کننده تمیز شده و واکس بخورد. اما، چرم پرداخت نشده به دلیل تخلخل بالا و منافذ زیادی که دارد از این ویژگی مستثنا است. جیر و نبوک، دو نمونه از معروفترین انواع چرم پرداخت نشده اند که نیازمند رسیدگی و مراقبت های ویژه ای هستند و دوام، ماندگاری و زیبایی دائمی آنها با نحوه انجام این مراقبت ها رابطه مستقیم دارد.
توضیح مختصر دو مورد چرم نبوک و جیر
برای تولید چرم نبوک، سطح چرم تاپ گرین در مراحل پیرایش، سنباده خورده و نرم و مخملین شده و سپس، با لایهی نازکی از رنگ آنیلینی پوشیده می شود. محصول تولید شده همان چرم نبوک است.
وجود لایهی شفاف رنگ آنیلینی در دوام این چرم موثر بوده و لایهی محافظی را ایجاد میکند. به صورت کلی در مورد نگه داری از نبوک، نکته مهم این است که مراقب باشید تا سطح مخملی و نرم آن صاف و خشک نشود.
لایهی ایجاد شده بر روی نبوک آن چنان ظریف است که به هیچ عنوان قابل تشخیص نبوده و تمام ویژگیهای طبیعی آن محفوظ میماند. همان طور که گفته شد، وظیفهی لایهی ایجاد شده این است که از نبوک مراقبت کند و شکلی یکنواختتر و تمیزتر را ایجاد نماید. نبوک پیش از استفاده در تولید، شاید به نوعی تداعی کننده سبکی سنتی و روستایی بوده و دارای زیبایی خاص و منحصر به فرد است.
جیر و نبوک اما دارای تفاوتهای اندکی هستند. برای تولید جیر، لایهای از چرم استفاده می شود که به بافتهای گوشتی داخلی نزدیکتر باشد. لایهی به کار رفته در ساخت جیر به خوبی تمیز شده و سنباده میخورد. حاصل این روند، مادهای است که از نبوک هم لطیفتر بوده و دارای انعطاف پذیری فوق العاده و رنگهایی با دوام است. ساختار جیر به گونه‌ای است که غالباً از آن در مکانهای خشک و سرپوشیده استفاده می‌کنند. از آن جا که جیر دارای بافت بسیار ظریفی است، نمیتواند به اندازهی نبوک در مقابل سرما از شما محافظت نماید. به علاوه، با توجه به ویژگیها و منافذ بسیار زیاد موجود در جیر، این ماده دارای خاصیت جذب بالایی بوده و بسیار لکه پذیر است.
چند نکته عمومی در مراقبت از نبوک و جیر
می توان گفت که جیر و نبوک دارای تفاوت های عمده ای نیستند. در مورد نبوک به صورت کلی لازم است توجه داشته باشید که سطح مخملی آن فشرده، صاف و خشک نشود. اما سطح جیر کمی نرمتر بوده و پرزهای آن بلندتر هستند. این پرزهای بلند، ممکن است که در جهات مختلف حالت گرفته و به همان شکل باقی بمانند. این مشکل را میتوان با برس زدن در جهت درست به کمک یک برس نرم برطرف نمود. دقت داشته باشید اگر پرزهای جیر در جهت نادرستی برس بخورند، ظاهر و حالتی زبر و ناخوشایند خواهد یافت. به همین دلیل هم بهتر است به جهت صحیح قرار گیری پرزها دقت نموده و در همان راستا برس بزنید. در این صورت، بافت نرم و لطیف جیر به همان حالت نخستین خود باز میگردد.
برای تمیز کردن جیر و نبوک، ابتدا لازم است که سطح آن را با کمک قطعهای پارچهی تمیز، پاک کنید. پیشنهاد می‌کنیم که پارچهی خود را اندکی مرطوب کنید تا گرد و خاک و آلودگیها به خوبی از سطح آن زدوده شوند. اگر سطح جیر و یا نبوک شما لکه ای با ذات خیس داشته باشد، بهتر است مقداری جوش شیرین یا آرد ذرت را روی محل لک پاشیده و چند ساعت منتظر بمانید. اگر پس از گذشت چند ساعت، مادهی پودری پاشیده شده بر سطح جیر یا نبوک، تغییر رنگ داده و زرد شد، معلوم میشود که مقداری از آلودگی را به خود جذب کرده است. حال، زمان آن است که با کمک یک برس نرم، بقایای جوش شیرین و آرد ذرت را تمیز کنید. این روند را تا جایی ادامه دهید که لکهی ایجاد شده کاملاً ناپدید گردد. در صورت حاصل نشدن نتیجهی مطلوب، بهتر است از مواد پاک کنندهی مخصوص جیر و نبوک موجود در بازار استفاده نموده یا در صورت لزوم به فردی متخصص مراجعه کنید.
ایجاد پوشش محافظ یعنی نگهداری اساسی:
جیر و نبوک در مقایسه با دیگر انواع چرم از محافظت کمتری برخوردار هستند. به همین دلیل، بهتر است که برای مراقبت از آنها از مواد محافظت کننده بهره بگیریم. همان طور که پیش‌تر ذکر شد، برای انجام این کار میتوانید مواد پاک کنندهی تخصصی جیر و نبوک را تهیه نموده و از آنها استفاده کنید. این مواد در برخی موارد، از ساختار روغنی بسیار غنی تشکیل شدهاند و میتوانند با حفظ بافت نرم و لطیف جیر و نبوک به داخل منافذ آن نفوذ کرده و لایهی محافظی را ایجاد نمایند. مواد مذکور، اغلب به صورت اسپری در دسترس هستند. بعضی از اسپریهای مخصوص جیر و نبوک دارای مواد و ترکیبات سیلیکونی بوده و جیر یا نبوک را ضد آب می‌کنند. برای حصول نتیجهی بهتر، لازم است ابتدا این مواد را بر روی سطوح داخلی جیر یا نبوک امتحان کرده و سپس بر سطح آن استفاده نمائید. اسپریهای حاوی مواد سیلیکونی غالباً تنها مختص جیر و نبوک بوده و بر روی دیگر انواع چرم تاثیر معکوس خواهند داشت. بنابراین، بهتر است در این مورد از توصیههای کارشناسی تولید کننده محصول و یا دفترچه و تگ محصول استفاده کنید.
علاوه بر اینها، لازم است جیر یا نبوک را در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار ندهید و در زمانی که از آنها استفاده نمی کنید، در مکانی خشک و خنک نگه داری کنید. از آن جا که الیاف تشکیل دهندهی جیر و نبوک دارای استحکام و در هم تنیدگی کمتری هستند، لایهی رنگی به طور کامل به الیاف نمیچسبد. بنابراین، در مقایسه با باقی انواع چرم، رنگ آنها سادهتر سائیده میگردد. در صورت بروز چنین اتفاقی، کافی است آن را به دست یک صنعتگر متخصص بسپارید تا دوباره لایهی رنگی را ترمیم نماید. لازم است بدانید که جیر و نبوک در هنگام مصرف و یا در صورت عدم استفاده، ذرات غبار و آلودگی هوا را به خود جذب می‌کنند. بنابراین، بهتر است آنها را داخل پوششی پارچه ای قرار داده و نگه داری نمائید تا از این آلودگیها در امان بمانند.
و کلام آخر
از آن جا که جیر و نبوک نیازی به واکس خوردن ندارند، در مقایسه با سایر چرم ها رسیدگی به آنها سادهتر است. در صورتی که از جیر و نبوک به خوبی استفاده کنید و مراقبتهای لازم را انجام دهید، میتوانید از زیبایی همیشگی و شیک بودن بینظیر آن بهره مند گردید.
